Η έβδομη αίσθηση: Troika μοίρα

-10%

Λιανική τιμή: €17,04

Τιμή Bestseller: €15,34

Συγγραφέας: Ανδρουλάκης Μίμης

Εκδότης: Καστανιώτη

Κατηγορία: Έλληνες Συγγραφείς

ISBN: 9789600351750

Ημερομηνία έκδοσης: 22/11/2010

Αγορά

22/11

Περιγραφή

O λαθρεπιβάτης με το κόκκινο και το μαύρο. Έβδομη Aίσθηση, ένα δικό του «ελληνικό όνειρο» στην «Eντατική» που βρίσκεται η πατρίδα μας. Ένας Λαβύρινθος με διαβολικά κάτοπτρα. Xιλιάδες μικροϊστορίες και καμιά. H εσπεράντο των αισθήσεων. Tο παράδοξο της ανθρώπινης κατάστασης σε δύσκολους καιρούς.

Σελ. 306

Κριτικές:

"Σε περιόδους οικονομικής κρίσης δημιουργούνται πάντοτε οι προϋποθέσεις για να ακούγονται οι πιο ακραίες φωνές. Με την κοινή γνώμη να είναι ευέξαπτη και νευρική και τη νηφαλιότητα να μοιάζει να έχει παρέλθει οριστικά, κάνουν την εμφάνισή τους όλο και περισσότερα ακραία σενάρια συνωμοσίας, διάφορα εθνικιστικά παραληρήματα, αλλά και κάθε λογής ευφάνταστες και ενίοτε νοσηρές παραμορφώσεις της πραγματικότητας. Κάποιοι «εύκολοι» στόχοι αναδεικνύονται σε αποδιοπομπαίους τράγους -οι μετανάστες, το κεφάλαιο, οι ξένοι κύκλοι, τα χίλια πρόσωπα του διαβόλου- ενώ, απ' την άλλη, τίποτα δεν βελτιώνεται: τα γεγονότα, αμείλικτα, συνεχίζουν να μας προσγειώνουν σε μία αλληλουχία συμβάντων που ξεπερνάει και τους χειρότερους εφιάλτες.

Μέσα σε αυτή τη σύγχυση και τον πανικό αναζητούνται εναγωνίως τα κλειδιά για την αντιμετώπιση της κρίσης τόσο σε προσωπικό επίπεδο όσο και σε συλλογικό. Αυτό ακριβώς επιχειρείται με το βιβλίο του Μίμη Ανδρουλάκη «Η έβδομη αίσθηση - troika Μοίρα» (εκδ. Καστανιώτη), το οποίο με μυθιστορηματικό τρόπο αποτυπώνει τη σύγχρονη κρίση, προτείνοντας λύσεις.

Αφηγήσεις

Πρόκειται για μία συρραφή από δεκάδες μικρές σπονδυλωτές αφηγήσεις, οι οποίες -μέσα από το ψυχικό βάθος των αρχαίων Ελλήνων και με πνευματικό οδηγό τον Επιμενίδη, τον Κρητικό σοφό από την Κνωσό - μας εισάγουν στο παράδοξο της ανθρώπινης κατάστασης σε καιρούς κρίσης, σκιαγραφώντας το παράλογο το οποίο ζούμε, αλλά και προκρίνοντας τρόπους για να το ξεδιαλύνουμε. Και όλα αυτά γίνονται μέσα από μεταφορές που απεικονίζουν επιδέξια την κατάσταση ξεκινώντας από τις πρώτες μέρες της νέας κυβέρνησης, η οποία κλήθηκε να αντιμετωπίσει πρωτόγνωρες καταστάσεις: «Είμαστε στην επινίκια πανηγυρική πτήση. Οι επιβάτες της πρώτης θέσης έχουν χάσει τα μυαλά τους. Ο κόσμος όλος είναι δικός τους. Στο κάτω κάτω αυτές τις διακριτές θέσεις τις κατέκτησαν, δεν τους χαρίστηκαν. Ο πιλότος υπόσχεται ένα ξεκούραστο και δωρεάν ταξίδι σ' οποιονδήποτε προορισμό, ακόμα και πολύ μακρινό, καταπράσινο, εξωτικό (...). Η ευτυχισμένη ατμόσφαιρα είναι μεταδοτική. Οι επιβάτες της τουριστικής θέσης κάνουν τα δικά τους όνειρα, δεν είναι λίγο να ταξιδεύεις σ' αυτήν την πτήση.

Ωσπου ο πιλότος αναγκάζεται να κάνει μια απότομη στροφή και υπό την επιτήρηση της τρόικας συμμαχικών αεροπλάνων μας καλεί να βάλουμε τα σωσίβια και τις μάσκες οξυγόνου όταν πέσουν και με ύφος αφοπλιστικά ήρεμο, ελαφρά εκστατικό, μας αναγγέλλει ότι θα κάνουμε όλοι μαζί ό,τι δεν κάναμε εδώ και δεκαετίες, θα ζήσουμε μια μοναδική, μια αξέχαστη εμπειρία, ικανή να δώσει νόημα στην υπόλοιπη ζωή μας, θα καταπλήξουμε θετικά την Ευρώπη και τον κόσμο, ότι ακόμα ο καιρός είναι καλός, ο άνεμος έχει κοπάσει, έχουν ειδοποιηθεί όλα τα περιπλέοντα πλοία και κατεβαίνουμε ομαλά, απαλά, για την αναγκαστική μας προσθαλάσσωση».

Μαύρες ημέρες...

Αλλού, πάλι, ο συγγραφέας γίνεται πιο άμεσος και εξομολογητικός: «Η τρίτη στη σειρά Μαύρη Εβδομάδα της γενιάς μου είναι νομίζω μεταξύ Δευτέρας 5 και Κυριακής 11 Απριλίου του 2010. Οι άλλες δύο είναι η κήρυξη της δικτατορίας τον Απρίλη του '67 και η εβδομάδα του προδοτικού χουντικού πραξικοπήματος στην Κύπρο, με συνέπεια την εισβολή των τουρκικών στρατευμάτων. Στις πέντε μέρες του Απρίλη του 2010 τα επιτόκια δανεισμού της Ελλάδας άγγιξαν το όριο άμεσου 'κινδύνου χρεοκοπίας' κι εγώ έτρεμα μη φτάσουμε στο αμετάκλητο σημείο στροφής προς τη χιονοστιβάδα, που οδηγεί στη στάση πληρωμών.

Η πολιτική και οικονομική ελίτ της χώρας στο μεγαλύτερο μέρος της έπρεπε να αντικρίσει επί ξύλου κρεμάμενο τον Ελληνα πρωθυπουργό στο Νταβός, για να συνειδητοποιήσει επιτέλους ότι βρισκόταν σε εξέλιξη, με αβέβαιη κατάληξη, μια γενικευμένη κρίση του δημόσιου χρέους και όχι μια πρόσκαιρη επίθεση των κερδοσκόπων». Παρόλη, όμως, την πνιγηρή αίσθηση που αποπνέει το βιβλίο μέσα από τα σύγχρονα αδιέξοδα που αναδεικνύει διεξοδικά, αφήνει αρκετά περιθώρια για μία εμπράγματη αισιοδοξία. Ο συγγραφέας γελοιοποιεί συνειδητά το κίνημα της θετικής σκέψης, αλλά και την ελαφρότητα του καπιταλισμού, αναζητώντας την αισιοδοξία μέσα από το φίλτρο του πεισιμισμού, μέσα από τις πιθανότητες και όχι τις ευχές που συνοδεύουν τους ανθρώπους εν μέσω κρίσεων: «Ο οπτιμιστής χαιρετίζει τη νέα απελευθερωτική δυναμική που παρασέρνει όλα τα εμπόδια στην ανθρώπινη πρόοδο, αναστατώνει τις καθιερωμένες αλήθειες και τους παλιούς θεσμούς και δημιουργεί μια αίσθηση απεριόριστων δυνατοτήτων και συνεχούς κίνησης προς ένα happy end της ιστορίας. Ο πεσιμιστής όμως αρχίζει τα 'ναι μεν αλλά?', υπάρχουν παγίδες, μουρμουρίζει, βαδίζουμε στα τυφλά σε μια ακυβέρνητη βάρκα που κλυδωνίζεται από απρόβλεπτες καταιγίδες, δίχως καμιά ελπίδα να κυριαρχήσουμε πάνω στις ανεξέλεγκτες δυνάμεις οι οποίες ορίζουν τη μοίρα μας.

Διαύγεια

Ο οπτιμιστής βλέπει με διαύγεια τα πράγματα, έχει πρόγραμμα για την επιτυχία. Αλλά ο πεσιμιστής, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να αποδειχθεί πολύ παραγωγικός από πολιτική και ηθική άποψη».

Εάν, λοιπόν, προσφέρει κάτι αφειδώς το παρόν βιβλίο, αυτό -πάνω απ' όλα- είναι μία σειρά τέτοιων προϋποθέσεων ώστε η διάχυτη απαισιοδοξία μας να αποδειχθεί παραγωγική. Αλλωστε, η διαφορά -καθώς λένε- ανάμεσα στον αισιόδοξο και τον απαισιόδοξο είναι ότι ο απαισιόδοξος είναι καλύτερα πληροφορημένος.

Αυτό που μένει, ακολούθως, δεν είναι άλλο από το να αξιοποιήσουμε αυτές τις πληροφορίες δημιουργικά, για να βγούμε από την κρίση. Ή, τουλάχιστον, να την παλέψουμε, να την αντιμετωπίσουμε με κάθε μέσον, ενεργητικά, κοπιαστικά, σθεναρά, μέχρις εσχάτων..." Γιώργος Βαϊλάκης, "Ημερησία", 20.11.2010

"Στο νέο βιβλίο του, «Εβδομη αίσθηση», ο βουλευτής του ΠαΣοΚ αναφέρεται με τον δικό του τρόπο στην τρόικα, στην κρίση και στις διεξόδους- προτείνει αναθεώρηση του μνημονίου με αναπρογραμματισμό του χρέους και αποδέσμευση από τη στενή εποπτεία της τρόικας.

«ΕΙΜΑΣΤΕ στην επινίκια πανηγυρική πτήση. Το υπερσύγχρονο Αirbus είναι έτοιμο να απογειωθεί. Ξαφνικά ένας από τους επιβάτες βάζει τις φωνές:-"Ε, πιλότε, πού πας"... Ολοι τον περνούν για τρελό». Κάπως έτσι αρχίζει η «Εβδομη αίσθηση- troika Μoίρα»

(Εκδόσεις Καστανιώτη 2010), το τελευταίο βιβλίο του Μίμη Ανδρουλάκη. «Το αεροσκάφος απογειώνεται. Το πλήρωμα σερβίρει ποτά, η ατμόσφαιρα είναι ευφρόσυνη, σχεδόν εορταστική. Ωστόσο οι επιβαίνοντες δεν γνωρίζουν ότι έχουν τελειώσει τα καύσιμα... Ο αφηγητής παρατηρεί τρία μαχητικά αεροσκάφη, δύο ευρωπαϊκά Εurofighter και ένα αμερικανικό F16 (η τρόικα), τα οποία ανταποκρίνονται στο σήμα κινδύνου και συνοδεύουν το Αirbus. Το μόνο όμως που καταφέρνουν είναι να το παρακολουθήσουν στην αναπόφευκτη πορεία του προς την αναγκαστική προσθαλάσσωση... Λίγο πριν από την πρόσκρουση ο αφηγητής αναφωνεί μέσα στην απελπισία του:"Πιστεύω ακόμη και στην troika Μοίρα!"».

Στις πρώτες σελίδες του βιβλίου του Μίμη Ανδρουλάκη ο αναγνώστης παρακολουθεί τον ήρωα να... γκρεμίζεται από τα 30.000 πόδια στις παραισθήσεις της εντατικής. Από πάνω του «τρεις τύποι με λευκές μπλούζες» τον ενημερώνουν για το θεραπευτικό χρονοδιάγραμμα που θα οδηγήσει στην αποσωλήνωσή του. «Ηρεμήστε, δεν είστε μόνο εσείς σε αυτήν την κατάσταση. Είναι όλη η Ελλάδα!» του λέει ένας από τους «τροϊκανούς»! Η «Εβδομη αίσθηση» είναι η «φαντασίωση στο πίσω μέρος του μυαλού» από το κρεβάτι της εντατικής. Ή αλλιώς «το συνειρμικό φως που πέφτει στα ανθρώπινα» και ίσως φωτίσει τα βήματά μας για την έξοδο από το τούνελ.

«Είχα προειδοποιήσει για την κρίση χρέους»

«Η χαμένη στιγμή δεν επανέρχεται ποτέ στην πολιτική» επιμένει ο Μίμης Ανδρουλάκης μιλώντας στο «Βήμα», λίγες ημέρες πριν από την κυκλοφορία της «Εβδομης αίσθησης». Ο βουλευτής του ΠαΣοΚ γράφει για «χαλαρότητα» κατά τις πρώτες 100 ημέρες της παρούσας κυβέρνησης και υπενθυμίζει ότι είχε προειδοποιήσει για την κρίση χρέους και την εκτίναξη των spreads πριν από τις εκλογές του Οκτωβρίου του 2009. Στο προηγούμενο βιβλίο του («Ε, Πρόεδρε», Σεπτέμβριος 2009), επέμενε στην ισχυρή πιθανότητα να δούμε «το κόστος του δανεισμού μας να γίνεται εφιαλτικό». Σήμερα θυμάται ότι εκείνη η «προειδοποίηση κινδύνου στην κόψη του νήματος» χάθηκε μέσα στον θόρυβο της προεκλογικής εκστρατείας.

Τα τελευταία χρόνια ο Μίμης Ανδρουλάκης «γράφει» κάθε βιβλίο στο μυαλό του μέσα σε έντεκα μήνες. Τον δωδέκατο, κάθε Αύγουστο, ακολουθεί αυστηρό πρόγραμμα κολύμβησης και συγγραφής. «Η Εβδομη αίσθηση» εξετάζει το μετά «της νέας ελληνικής τραγωδίας, οικονομικής και κοινωνικής». Αναζητεί φως στο αδιέξοδο. «Προς το παρόν όλες μας οι ελπίδες κρέμονται από το θαύμα της Καπερναούμ. "Σήκω και περπάτα" λέει ο Ιησούς στον παραλυτικό και η πίστη του είναι μεταδοτική» γράφει. «Περιμένω μια θαυματουργή φωνή για την Ελλάδα». Λίγους μήνες μετά την υπογραφή του μνημονίου ο κ. Ανδρουλάκης μιλάει για «το απελπιστικό αίσθημα που βιώνει ο Ελληνας καθώς πασχίζει με αδέξιες και αμήχανες προσπάθειες να κρατήσει το κεφάλι έξω από το νερό». Μέσα στο έρεβος παρουσιάζει τον προτιμότερο για εκείνον δρόμο σωτηρίας: αναθεώρηση του μνημονίου με χρονικό αναπρογραμματισμό του χρέους και ταυτόχρονη αποδέσμευση από τη στενή, εκ του σύνεγγυς, εποπτεία των εκπροσώπων της τρόικας. Γίνεται; Ο συγγραφέας απαντά καταφατικά. Μπορεί να επιτευχθεί, θεωρεί, με πειστικές πρωτοβουλίες και συνεργασίες στην Ευρώπη οι οποίες πρέπει να προετοιμαστούν έγκαιρα με «χαμηλή πτήση» κάτω από τα «ραντάρ». Στο βιβλίο ο Πλάτων και ο Διονύσιος των Συρακουσών «αναδιαρθρώνουν» το χρέος...

«Ο λαθρεπιβάτης μετο κόκκινο και το μαύρο»

Από το κρεβάτι της εντατικής ο αφηγητής επιστρέφει στο παρελθόν για να εξηγήσει το παρόν. Φιλοδοξία του είναι να «βοηθά κρυφά», ακολουθώντας τη μέθοδο του Ευρικλή, του αρχαίου εγγαστρίμυθου από τη Λέσβο. «Το μήνυμα να ακούγεται, ο αγγελιαφόρος να εξαφανίζεται». Ο έτερος πυλώνας του βιβλίου είναι ο κρητικός Επιμενίδης, ο έβδομος σοφός της αρχαιότητας. «Επιμενίδης είναι το όνομα της εσωτερικής μου φωνής, του προσωπικού δαιμονίου, του πνευματικού οδηγού μου και... γιατί να το κρύψω, του υποβολέα μου». Ο συγγραφέας μάς υπενθυμίζει ότι ο Αριστοτέλης αναφέρεται στην αναλυτική δεινότητα του Επιμενίδη και στην ικανότητά του να δίνει εξηγήσεις στα ανεξήγητα: «Οι Ελληνες θαύμαζαν την ικανότητα του Επιμενίδη να "μαντεύει" τα μελλούμενα και να προειδοποιεί».

Η αφήγηση είναι σπονδυλωτή: περνάει από τις αναδρομές στο παρελθόν του συγγραφέα, στα νεανικά του διαβάσματα, στους ανθρώπους με τους οποίους συνδέθηκε στο παρελθόν: από τον Λέοντα Καραπαναγιώτη ως τον Χαρίλαο Φλωράκη... Συνεκτικός ιστός είναι η «έβδομη αίσθηση», ένα ράγισμα στην πραγματικότητα που αποκαλύπτει στον αναγνώστη την αλήθεια για το σήμερα μέσα από τη βουτιά στο παρελθόν, στην ιστορία που επαναλαμβάνεται. Ο κ. Ανδρουλάκης γίνεται ξανά «ο λαθρεπιβάτης με το κόκκινο και το μαύρο», ο νεαρός που πήδηξε μέσα σε μια υδροφόρο για να δραπετεύσει από την Κρήτη το 1972, όπως περιγράφει στο πιο συγκινητικό κεφάλαιο του βιβλίου.

Η ύβρις του «σεμνού και ταπεινού»

Στον μεταφορικό λόγο του συγγραφέα ο αναγνώστης ανακαλύπτει σαφείς αναφορές σε πολιτικούς ηγέτες και καταστάσεις τού σήμερα. «Υβρις υπάρχει και όταν ένας ηγέτης τυπικά σεμνός και ταπεινός» ολιγωρεί, χάνει την επαφή με την πραγματικότητα, αρνείται τα προβλήματα...». Πίσω από αυτήν την αναφορά πολλοί θα αναγνωρίσουν το πρώην πρωθυπουργό κ. Κ.Καραμανλή ο οποίος ύψωσε τη σημαία της «σεμνότητας και ταπεινότητας» αμέσως μετά τις εκλογές του 2004.

Ο ΕΓΓΟΝΟΣ ΚILLER ΘΑ ΠΛΗΡΩΣΕΙ ΤΟ ΧΡΕΟΣ

«Το αναπόφευκτο του πεπρωμένου επιβάλλεται μέσα από ελεύθερες επιλογές» υπογραμμίζει ο συγγραφέας όταν ζητούμε να αποκρυπτογραφήσει το νόημα της αναφοράς του «στον "εγγονό" της ιστορίας» ο οποίος «παρασύρεται από σφάλμα σε σφάλμα στη δίνη της αυτοκαταστροφής». Είναι αυτός «που παραγνώρισε την πιθανότητα,τον νόμο "για αυτά που μπορεί να συμβούν", που είναι κατά τον Αριστοτέλη η ουσία της τραγικής γνώσης».

«Ο εγγονός δεν είναι φωτοτυπία του Παπανδρέου» σημειώνει ενώ κουβεντιάζουμε. «Η τραγωδία είναι μήτρα καταστάσεων που επαναλαμβάνονται και ο καθένας μπορεί να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα» εξηγεί.Πρόκειται για ένα τμήμα του βιβλίου που θα απασχολήσει τα στελέχη της κυβέρνησης του ΠαΣοΚ και τους πολιτικούς αναλυτές. Ορισμένοι θα αναγνωρίσουν στοιχεία ευθείας κριτικής προς τον σημερινό Πρωθυπουργό.Τυχαίο;

«Ο Ορέστης πληρώνει "κακά" χρέη του πατέρα του Αγαμέμνονα και του παππού του Ατρέα» θυμίζει ο κ.Ανδρουλάκης και εξηγεί: «Μέχρι το εγγόνι φτάνει η υποχρέωση καταβολής του χρέους» αναφέρει ο Αισχύλος,και όποιος κατάλαβε,κατάλαβε...

Η οπτική γωνία του συγγραφέα προς τον «εγγονό» μεταβάλλεται με την περαιτέρω ανάγνωση του βιβλίου.O «εγγονός» είναι ο «τραγικός πρωταγωνιστής κάθε ιστορικής εποχής».Είναι επίσης «ο άνθρωπος της τρίτης γενιάς στον δικό μας αιώνα,θα ζήσει μαζί με εμάς το δράμα ως το τέλος μέσα στη βασανιστική αμφιβολία αν η Τρόικα "Θεά" αποδειχθεί η σωτήρια ΜητέραΓη ή η Μέδουσα-Γοργώ» γράφει. Και λίγο παρακάτω: «Ο "εγγονός" σε εποχές μεγάλων κρίσεων και αναταράξεων που φθείρουν την παλιά τάξη» μέσα στη δίνη των εξελίξεων γίνεται «ακόμη και παρά τον χαρακτήρα του Κiller, επιταχύνει αντικειμενικά τη διάλυση και θέτει στην ημερήσια διάταξη ένα ιδρυτικό πρόβλημα»." Λάκης Παπαστάθης, "Το Βήμα", 21.11.2010

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα:

Ο Μίμης Ανδρουλάκης γεννήθηκε στον Άγιο Νικόλαο της Κρήτης τον Νοέμβριο του 1951. Σπούδασε στο Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο. Πήρε μέρος στην αντιδικτατορική αντίσταση και διώχθηκε από τη χούντα. Υπήρξε μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής της κατάληψης του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973. Ηγετικό στέλεχος της Αριστεράς πάνω από είκοσι χρόνια, από το 1993 πολιτικά ανένταχτος, σε απόσταση από την καθημερινή διαχείριση της πολιτικής. Διετέλεσε βουλευτής και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του Ενιαίου Συνασπισμού. Βουλευτής επικρατείας του ΠΑΣΟΚ το 2004. Ασχολήθηκε με την οικονομική ανάλυση και πρόγνωση. Είναι μέλος της ΕΣΗΕΑ.