Οδύσσεια προς την ελευθερία 1928-1964

-10%

Λιανική τιμή: €26,38

Τιμή Bestseller: €23,73

Συγγραφέας: Μπίζος Γιώργος

Εκδότης: Καστανιώτη

Κατηγορία: Βιογραφίες

ISBN: 9789600351491

Ημερομηνία έκδοσης: 27/09/2010

Αγορά

27/09

Περιγραφή

Από το Βασιλίτσι Μεσσηνίας στην υπεράσπιση του Νέλσον Μαντέλα.

Τον Οκτώβριο του 1941, ένα δεκατριάχρονο αγόρι αποβιβάζεται μαζί με τον πατέρα του στο λιμάνι του Ντέρμπαν της Νότιας Αφρικής. Ένα συμμαχικό πολεμικό πλοίο μεταφέρει πρόσφυγες από την κατεχόμενη Ελλάδα. Οι δυο τους δε μιλούσαν λέξη αγγλικά. Είχαν λιγοστά χρήματα μαζί τους και καμία προοπτική. Ήσαν ήρωες, μα δεν το γνώριζαν.

Έτσι αρχίζει η Οδύσσεια του Γιώργου (Τζορτζ) Μπίζου προς την ελευθερία. Σήμερα το όνομά του στη Νότια Αφρική έχει γίνει θρύλος, αφού ταυτίζεται όχι μόνο με τους αγώνες των Μαύρων κατά του νοτιοαφρικανικού απαρτχάιντ αλλά και με τον αγώνα κατά των φυλετικών διακρίσεων σε παγκόσμια κλίμακα. Η βαθιά φιλία του, η συνεργασία του με τον Νέλσον Μαντέλα και οι αγώνες που έδωσε για να απελευθερωθεί ο Nοτιοαφρικανός ηγέτης τον έχουν σημαδέψει ανεξίτηλα. Για τέσσερις δεκαετίες, μέσα κι έξω από τις αίθουσες των δικαστηρίων, ο Μπίζος πάλευε για να αποκαλυφθούν τα ψεύδη, η υποκρισία και η βιαιότητα ενός αδυσώπητου καθεστώτος, ενώ ταυτόχρονα έμενε πάντα ζωντανή η νοσταλγία του για τη μακρινή πατρίδα, την Ελλάδα.

"... Κατά τη θητεία μου ως Προέδρου της Νότιας Αφρικής, συχνά επιζητούσα και ελάμβανα, πάντα γενναιόδωρα, τις συμβουλές του Τζορτζ για πολλά νομικά, συνταγματικά και προσωπικά θέματα. Ουδέποτε δίστασε να με συνδράμει παντού και πάντα· είναι πια μέλος της οικογένειάς μας. Τα παιδιά, τα εγγόνια και τα δισέγγονά μου τρέφουν ιδιαίτερη συμπάθεια προς τον «Θείο Τζορτζ!».

Η αυτοβιογραφία του Τζορτζ, «Οδύσσεια προς την ελευθερία», δεν είναι απλά ένας προσωπικός απολογισμός μιας εκπληκτικής ζωής αλλά ένα πολύτιμο πρόσθημα στα ιστορικά αρχεία του έθνους μας από έναν άνθρωπο του οποίου η συμβολή στην εδραίωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων –που αποτελούν την ουσία των δικών μας συνταγματικών αξιών– είναι ανεκτίμητη." Nέλσον Mαντέλα

Κριτικές:

"Κορυφαίος υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αυτός ο 82χρονος Πελοποννήσιος με τις ακλόνητες ηθικές αξίες του, την επινοητικότητα και τη μαχητικότητά του, υπήρξε ο αστέρας στις μεγαλύτερες πολιτικές δίκες κατά

του καθεστώτος του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική. Την ερχόμενη Παρασκευή θα τιμηθεί από τον Δήμο Αθηναίων για την προσφορά του και θα παρουσιάσει την αυτοβιογραφία του «Οδύσσεια προς την ελευθερία»

Οταν πρωτοσυναντήθηκαν με τον Νέλσον Μαντέλα, το 1948 στο Πανεπιστήμιο Βιτς, δεν τους επιτρεπόταν να φάνε μαζί. Στον κατοπινό ηγέτη του Εθνικού Αφρικανικού Κογκρέσου (ΑΝC) και αργότερα νομπελίστα Ειρήνης, δεν επιτρεπόταν καν να καθήσει στα παγκάκια του κήπου στο Γιοχάνεσμπουργκ… Ομως ο Τζορτζ Μπίζος, σε αυτόν τον άνθρωπο αφοσιώθηκε. Από τις αρχές του '60 έγινε ο πιο πιστός δικηγόρος του ενάντια στο καθεστώς των φυλετικών διακρίσεων, και μετά το 1994, ο πιο σοφός σύμβουλός του για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Νότια Αφρική μια χώρα που την αγάπησε όσο τη γενέτειρά του, την Ελλάδα.

Μαντέλα και Γκόρντιμερ.

Στην περίφημη δίκη της Ριβόνια τη «δίκη του αιώνα» - που το 1964 έστειλε τον Μαντέλα για 27 χρόνια στη φυλακή με την κατηγορία της ένοπλης δράσης και του σαμποτάζ, αυτός ο 35χρονος Ελληνας έπαιξε κεντρικό ρόλο στην πενταμελή υπερασπιστική ομάδα που τον γλίτωσε από την αγχόνη. Αυτόν κι άλλους δεκαέξι μαύρους αντιστασιακούς, οι οποίοι πάλευαν στην παρανομία για μια Αφρική που να ανήκει σε όλους κι όχι μόνο στη λευκή μειονότητα. Ο Μπίζος ήταν που πήρε το κείμενο της απολογίας του και το παρέδωσε για «χτένισμα» στη συγγραφέα Ναντίν Γκόρντιμερ, η οποία του έδωσε λογοτεχνική πνοή. Ετσι, ο 46χρονος τότε Μαντέλα αφύπνισε την υφήλιο και η θρυλική τετράωρη απολογία του έγινε η ιδεολογική βάση τού αγώνα κατά του απαρτχάιντ. Αυτόν τον αγώνα ο Τζορτζ Μπίζος τον αγκάλιασε και υπερασπίστηκε με πάθος τα θύματα του ρατσισμού και της κοινωνικής απομόνωσης. Σήμερα εκείνες οι φυλακές - κολαστήρια στο οχυρό που δεσπόζει στο Γιοχάνεσμπουργκ είναι πλέον τόπος μνήμης και έδρα του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου, όπου ο Μπίζος έχει το ελεύθερο. Διότι μετά την πτώση του καθεστώτος του απαρτχάιντ το 1993, πρωτοστάτησε ως μέλος της Νομικής Επιτροπής του ΑΝC στη διαμόρφωση του νέου δημοκρατικού Συντάγματος, στη συγγραφή της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων, στην κατάργηση της θανατικής ποινής, στη μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης.

Από παιδί ο Μπίζος ήταν εξοικειωμένος με το ρίσκο που συνεπάγεται η υπεράσπιση των κυνηγημένων και των αδικημένων. Γεννημένος στο Βασιλίτσι κοντά στην Κορώνη, ήταν 13 ετών το 1941 όταν μπήκε με τον πρώην κοινοτάρχη πατέρα του σε μια βάρκα για να σώσει από τους ναζί επτά Νεοζηλανδούς, μεταφέροντάς τους στην Κρήτη. Ομως η θαλασσοταραχή ήταν μεγάλη και έπειτα από τρεις ημέρες τους περιμάζεψε ένα βρετανικό καταδρομικό που έπιασε στη Σητεία. Από εκεί πατέρας και γιος μεταφέρθηκαν στην Αλεξάνδρεια και κατέληξαν πρόσφυγες πολέμου στη Νοτιοαφρικανική Ενωση που τότε ανήκε ακόμα στη Βρετανική Κοινοπολιτεία. Ο πατέρας βρήκε δουλειά σε εργοστάσιο στην Πραιτώρια και ο γιος σε μαγαζί στο Γιοχάνεσμπουργκ. Καθώς όμως δεν μιλούσε ούτε αγγλικά ούτε αφρικάανς, για δυόμισι χρόνια δεν πήγε σχολείο, ώσπου η περίπτωσή του τράβηξε την προσοχή μιας εβραίας δασκάλας, η οποία άρχισε να του κάνει τζάμπα ιδιαίτερα μαθήματα. Από εκεί και πέρα η πορεία του ήταν ανοδική και τον οδήγησε στο πανεπιστήμιο. Αλλά ο Τζορτζ δεν ξέχασε: συνέβαλε στην ίδρυση (το 1974) του ελληνικού σχολείου του Γιοχάνεσμπουργκ που ήταν ανοιχτό και στους μαύρους και σήμερα έχει περί τους 900 μαθητές.

Το βλέμμα του Μπίζου είναι γλυκό και η συμπεριφορά του απλή. Κατόρθωσε να διατηρήσει τη γλύκα του παρ' ότι χρειάστηκε να κοντραριστεί με ένα από τα πιο σκληρά καθεστώτα του 20ού αιώνα, όμως δεν είναι αφελής ούτε ρομαντικός. Είδε τα φυλετικά προβλήματα να γίνονται ταξικά, τη διαφθορά να νικάει τους ήρωες του αντιρατσιστικού αγώνα και ξέρει ότι ακόμα δεν υπάρχει Ταμείο ανεργίας για τους εργαζομένους.

Οπως είπε στα «ΝΕΑ» λίγες μέρες πριν από την άφιξή του στην Αθήνα, «ήμουν τυχερός που υπήρξα φίλος του Νέλσον Μαντέλα από το 1948.

Ηταν έτοιμος να θυσιάσει την ελευθερία του ακόμα και τη ζωή του αν χρειαζόταν για την εδραίωση της δημοκρατίας και της ισότητας, για όλους τους κατοίκους της Νότιας Αφρικής, μαύρους και λευκούς. Αυτό το πετύχαμε το 1994, όταν έγιναν οι πρώτες πολυφυλετικές δημοκρατικές εκλογές. Από τότε κάναμε προόδους, όμως δεν εξαλείψαμε τις ανισότητες ή τη φτώχεια, δεν καλύψαμε τις άλλες βασικές ανάγκες της πλειονότητας των ανθρώπων σε τούτον τον τόπο. Το προσπαθούμε σκληρά, αλλά δεν είναι εύκολο μέσα σε μια δεκαπενταετία να ξεριζώσεις την κληρονομιά σχεδόν τεσσάρων αιώνων αποικιοκρατίας και αδικίας». Η ίδια εντιμότητα στα λόγια διακρίνει και την πολιτεία του. Ο Μπίζος δεν έκανε ποτέ κομματική προπαγάνδα υπέρ του ΑΝC και έτσι δεν επέτρεψε στο ρατσιστικό καθεστώς να τον φιμώσει.

Εδινε όμως διαλέξεις σε πανεπιστήμια όπου... τα έλεγε στην πεθερά για να τα ακούει η νύφη. Κι όταν πια έμπαινε στα δικαστήρια, γινόταν καταπέλτης. «Ποτέ δεν πρέπει να τα βάζεις με Ελληνα» έλεγαν οι συνάδελφοί του. Φυσικά, όλα αυτά τον έκαναν ενοχλητικό και οι αρχές αρνούνταν να του δώσουν διαβατήριο και υπηκοότητα ώς το 1972, οπότε χάρη σε έναν γνωστό του δικαστή απέκτησε ένα laissez passer. Τότε, παρά τις ηθικές αναστολές του αφού σιχαινόταν τη χούντα, γύρισε έπειτα από 31 χρόνια στην Ελλάδα. «Οχι όμως ως τουρίστας, αλλά ως προσκυνητής» Η Ελλάδα που πληγώνει. Ο Τζορτζ Μπίζος λέει «εμείς» τόσο όταν μιλά για τους Ελληνες όσο και όταν μιλά για τους Νοτιοαφρικανούς. Αλλά στέκεται κριτικά απέναντι στους δύο όπως και απέναντι στην εύπορη ελληνική παροικία της Ν. Αφρικής.

«Θύμωσα με όσους από την ελληνική κοινότητα υποστήριζαν το καθεστώς του απαρτχάιντ και απολάμβαναν τα προνόμια της λευκής μειονότητας», τονίζει στα «ΝΕΑ». «Ιδιωτικά μού έλεγαν -όπως και σε άλλους - πως θεωρούσαν τους εαυτούς τους προσωρινούς κατοίκους της Ν. Αφρικής και πως δεν ήταν δουλειά τους να βγάλουν το φίδι από την τρύπα.

Εγώ διαφωνούσα. Ορισμένοι εγκατέλειψαν τη χώρα μετά το 1994…».

Εκείνος παραμένει εκεί με τη γυναίκα του Αρετή και τους τρεις γιους του - τον μηχανικό και τους γιατρούς - υπηρετώντας το σύνθημα του Μαντέλα: «Να συγχωρείς αλλά να μην ξεχνάς». "

Μικέλα Χαρτουλάρη, "Τα Νέα", 18.9.2010

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα:

Ο Γιώργος Μπίζος γεννήθηκε το 1928 στο Βασιλίτσι Μεσσηνίας. Στη διάρκεια του B' Παγκοσμίου Πολέμου, δραπέτευσε από την κατεχόμενη πατρίδα του και κατέφυγε ως πρόσφυγας στη Νότια Αφρική. Σπουδάζει Νομικά και ασχολείται με τη μάχιμη δικηγορία. Υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των καταπιεσμένων Μαύρων, με εξέχουσα φιγούρα τον Νέλσον Μαντέλα και άλλα ηγετικά στελέχη του Εθνικού Αφρικανικού Κογκρέσου, αναδεικνύεται σε μεγάλη νομική φυσιογνωμία. Μία από τις κύριες ενασχολήσεις του είναι σήμερα ο αγώνας του για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα.Έχει τιμηθεί από δεκάδες οργανισμούς σ' όλο τον κόσμο για την προσφορά του στην αποκατάσταση της δημοκρατίας.