Ο ευτυχισμένος θάνατος

-10%

Λιανική τιμή: €12,78

Τιμή Bestseller: €11,50

Συγγραφέας: Καμύ Αλμπέρ

Εκδότης: Καστανιώτη

Κατηγορία: Ξένοι Συγγραφείς

ISBN: 9789600350463

Ημερομηνία έκδοσης: 11/03/2010

Αγορά

11/03

Περιγραφή

Το θέμα αυτού του μυθιστορήματος του Αλμπέρ Καμύ είναι η επίμονη αναζήτηση της ευτυχίας ακόμα κι όταν το τίμημά της είναι το έγκλημα. Τις περιπέτειες του ήρωα, του Μερσώ (το ίδιο όνομα με τον πρωταγωνιστή του Ξένου), τροφοδοτεί η εμπειρία μιας δύσκολης και παθιασμένης νιότης - φτώχια, αρρώστια, ταξίδια στην κεντρική Ευρώπη και στην Ιταλία, η ζωή συντροφιά με τις τρεις φίλες του στο "Σπίτι μπροστά στον Κόσμο" ("ένα σπίτι στο οποίο δεν διασκεδάζεις αλλά ένα σπίτι όπου νιώθεις ευτυχισμένος") αλλά και η μοναχική ζωή στα ριζά του βουνού Σενουά. Ο ευτυχισμένος θάνατος γράφτηκε στη δεκαετία του '30 αλλά εκδόθηκε στη Γαλλία μετά το θάνατο του συγγραφέα.

"Ο Μερσώ ανάσανε δυνατά την πικρή και μοσχοβόλα μυρωδιά που ευλογούσε τούτη τη βραδιά το γάμο του με τη γη. Αυτό το βράδυ που έπεφτε πάνω στον κόσμο, στο δρομάκι ανάμεσα στα λιόδεντρα και τους σχίνους, πάνω στ' αμπέλια και στο κοκκινόχωμα, κοντά στη θάλασσα που σιγοσφύριζε, αυτό το βράδυ τον πλημμύριζε σαν φουσκονεριά. Παρόμοια βράδια ήταν γι' αυτόν σαν μια υπόσχεση ευτυχίας κι όταν το ένιωσε πράγματι σαν μια ευτυχία, μπόρεσε να υπολογίσει το δρόμο που διέτρεξε από την ελπίδα ως την κατάκτηση. Με την αθωότητα στην καρδιά του δεχόταν τούτο τον πράσινο ουρανό κι αυτή τη νοτισμένη από έρωτα γη με την ίδια τρεμούλα πάθους και πόθου, όπως όταν σκότωσε τον Ζαγραίο με την αθωότητα στην καρδιά".

Σελ. 176

Κριτικές:

"Η γοητεία που ασκεί η λογοτεχνία στους πιστούς της είναι ότι κατορθώνει να συνδυάζει φαινομενικά αντιφατικές καταστάσεις, όπως για παράδειγμα την αναζήτηση της ευτυχίας μέσα από τον θάνατο. Μια τέτοια ιστορία μάς διηγείται και ο σημαντικός Γάλλος συγγραφέας στο σύντομο αυτό μυθιστόρημά του που φέρει τον τίτλο «Ο ευτυχισμένος θάνατος». Η λέξη θάνατος, ωστόσο, είναι το βασικό θέμα και στους τίτλους που απαρτίζουν τα δυο μέρη του βιβλίου. «Φυσικός θάνατος» τιτλοφορείται το πρώτο μέρος και «Συνειδητός θάνατος» το δεύτερο. Ο Καμύ ξεκινά με τη βασική αγωνία κάθε ανθρώπινης ύπαρξης, που είναι η αναζήτηση της ευτυχίας. Δίχως να το θέτει ευθέως, αλλά υπονοώντας το με κάθε τρόπο, ο συγγραφέας αφήνει ένα ηθικό δίλημμα να συντονίζει το ρυθμό των ηρώων του, τουλάχιστον στα πλαίσια εκείνα που οι ανθρώπινες πράξεις βρίσκονται στο όριο. Εκεί ακριβώς που η ανθρώπινη ύπαρξη γίνεται σπαρακτική."

Ξενοφών Μπρουντζάκης, "Το Ποντίκι"/ "Βιβλιοπόντικας", 1.7.2010

"«Ευτυχισμένος θάνατος» γράφτηκε στην Αλγερία μεταξύ του 1936 και του 1938, δηλ. συγχρόνως με την «Καλή και την ανάποδη» και τους «Γάμους», αλλά δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά μετά το θάνατο του Καμί (1960). Εν πολλοίς πρόκειται για μια εργασία-προσχέδιο του «Ξένου» (1942) – ο ήρωας και εδώ ονομάζεται Μερσό. Συγχρόνως προοικονομεί το συνδυασμό μυθοπλασίας και δοκιμιακής γραφής, που χαρακτηρίζει εν γένει το έργο του Γαλλοαλγερινού στοχαστή.

Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο διακριτά κεφάλαια. Το πρώτο έχει τον τίτλο «Φυσικός θάνατος» και το δεύτερο «Ο συνειδητός θάνατος».

Η αφήγηση ξεκινά μ' ένα φόνο. Ο Μερσό σκοτώνει τον πάμπλουτο πλην όμως ανάπηρο Ζαγραίο –ή αλλιώς τον ορφικό Διόνυσο, η ελληνική μυθολογία είναι πανταχού παρούσα στο έργο του Καμί– και κλέβει τα χρήματά του. Στη συνέχεια μαθαίνουμε τι οδήγησε τον Μερσό στο έγκλημα. Παρακολουθούμε το μικροαστό εμποροϋπάλληλο Μερσό στην ανιαρή καθημερινότητά του, μαθαίνουμε για τη σχέση του με τη Μάρθα, που ήταν πρώην ερωμένη του Ζαγραίου.

Στα επόμενα πέντε κεφάλαια ο Μερσό ταξιδεύει στην Πράγα –στην εβραϊκή συνοικία του Κάφκα–, στη Βιέννη και αλλού, κι έπειτα επιστρέφει μέσω Ιταλίας στο Αλγέρι. Ο ίδιος μας λέει ότι δεν νιώθει ευτυχισμένος χωρίς τον ήλιο. Η διαρκής αναζήτηση της προσωπικής ευτυχίας είναι εξάλλου το κύριο θέμα σε τούτο το βιβλίο. Το πώς δηλαδή «να ζήσει κανείς ευτυχισμένος έτσι ώστε ακόμα κι ο θάνατος να είναι ευτυχισμένος» – δεν θυμίζει λίγο τις παραβολές που αφηγήθηκε ο Σόλων στον Κροίσο;

Στο πρώτο μέρος του βιβλίου, ο Μερσό αναζητά το χαμένο χρόνο. Αυτόν που του στέρησε η μικροαστική προέλευσή του. Στο δεύτερο μέρος βιώνει τον κερδισμένο χρόνο. Ταξιδεύει, ζει μετά σ' ένα κοινόβιο με τρεις γυναίκες κι έπειτα διάγει μια καθόλα ασκητική ζωή. «Χρειάζεται χρόνο για να ζήσει κανείς. Όπως κάθε έργο τέχνης έτσι και η ζωή απαιτεί να τη σκέφτεσαι» – ας μη λησμονιέται ότι μέχρι τουλάχιστον τη ρήξη του με τον Σαρτρ, ο Καμί λογίζεται ως υπαρξιστής.

Η πλοκή είναι σκόπιμα αργή. Υπερβολικά ίσως. Η αφήγηση σε σημεία ασθμαίνει. Ο συγγραφέας Καμί δεν έχει κατακτήσει ακόμη το ύφος του. Σε σχέση με τον επίσης αργό «Ξένο», του λείπει το νεύρο. Σαν να υπάρχει ένα χάσμα ανάμεσα στα επιμέρους κεφάλαια – ίσως γι' αυτό ο συγγραφέας να το κράτησε στο συρτάτι του όσο ζούσε.

Αυτό που έχει κυρίως ενδιαφέρον στον «Ευτυχισμένο θάνατο» είναι ότι στις σελίδες του ανιχνεύεται σπερματικά ένα θέμα που έμελλε ν' αναδειχθεί ως κεντρικό στο φιλοσοφικό σύμπαν και το έργο του στοχαστή Καμί: ο εξεγερμένος άνθρωπος. Αυτός που οφείλει να τρώγεται συνέχεια με τα ρούχα του.

Σελ. 69: «Και στη μεγάλη απόγνωση που τον πλημμύριζε, ο Μερσό ένιωθε καθαρά ότι η εξέγερση ήταν το μόνο αληθινό πράγμα μέσα του και όλα τα υπόλοιπα αθλιότητα και ψέμα».

Σελ. 84: «Όλα όμως στριφογύριζαν στο κεφάλι του. Δεν παράγγειλε τίποτα, το 'βαλε απότομα στα πόδια, έτρεξε μέχρι το ξενοδοχείο και ρίχτηκε στο κρεβάτι του. Ένα δυνατό σούβλισμα τρυπούσε τον κρόταφό του. Η καρδιά άδεια, το στομάχι σφιγμένο, η εξέγερσή του ξυπνούσε».

Ο «Επαναστατημένος άνθρωπος» απέχει πια μια δεκαπενταετία.... "

Θανάσης Μήνας, "Athens Voice", τχ. 305, 10.6.2010

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα:

O Αλμπέρ Καμύ (1913-1960), γάλλος μυθιστοριογράφος, θεατρικός συγγραφέας, και δοκιμιογράφος, τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ το 1957. Γεννήθηκε στο Μοντοβί της Αλγερίας και πέθανε -σκοτώθηκε- στο Σανς της Γαλλίας, μαζί με τον εκδότη του Μισέλ Γκαλιμάρ, σε τροχαίο δυστύχημα. Ιδρυτής του Theatre du Travail (1935), για το οποίο δούλεψε ως σκηνοθέτης, διασκευαστής, ηθοποιός και θεωρητικός, χρωστά σχεδόν εξίσου τη φήμη του στα μυθιστορήματά του "Ο Ξένος" και "Η Πανούκλα", όσο και στα θεατρικά του έργα "Καλιγούλας", "Οι δίκαιοι" αλλά και στα φιλοσοφικά του δοκίμια "Ο μύθος του Σισσύφου", "Ο επαναστατημένος άνθρωπος".