Λίγο πρίν πεθάνω

-10%

Λιανική τιμή: €17,50

Τιμή Bestseller: €15,75

Συγγραφέας: Τζέννυ Ντάουναμ

Εκδότης: Πατάκης

Κατηγορία: Ξένοι Συγγραφείς

ISBN: 9601627977

Ημερομηνία έκδοσης: 04/10/2008

Αγορά

04/10

Περιγραφή

Η Τέσσα είναι μόλις δεκαέξι χρόνων. Και της μένουν μόνο λίγοι μήνες ζωής. Ύστερα από τέσσερα χρόνια θεραπείας για τη λευχαιμία, δεν υπάρχει πια επιστροφή. Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να περιμένει το θάνατο. Όμως, αυτό που δεν μπορεί να δεχτεί είναι το γεγονός ότι θα πεθάνει χωρίς να έχει βιώσει πρώτα κάποια πράγματα. Έτσι, φτιάχνει μια λίστα με αυτά που θα ήθελε να κάνει πριν έρθει το τέλος: Σεξ, ναρκωτικά, παρανομίες, έρωτας...

Από την πρώτη κιόλας σελίδα του βιβλίου, η Τέσσα κυνηγάει τους στόχους της. Τα πάντα είναι διάφανα γι’ αυτήν, οι αισθήσεις της τεταμένες, η κάθε στιγμή πολύτιμη και σημαντική. Ο φόβος την ακολουθεί, αλλά υπάρχουν και στιγμές γεμάτες πάθος και ηδονή που ξεπερνούν τον εφιάλτη. Άλλες, πάλι, βυθίζεται σε λήθαργο τόσο βαθύ, που δεν μπορεί καν να σηκωθεί από το κρεβάτι. Κι άλλες τσακώνεται με τους γονείς της ή το φίλο της για λόγους ασήμαντους, σαν μια οποιαδήποτε έφηβη.

Τελικά, η Τέσσα κατακτά το θάνατο που επιθυμούσε και άξιζε. Βιώνει έναν έρωτα βαθύ και τον μοιράζεται, σε όλα του τα επίπεδα. Με αυτό τον τρόπο, ένα μυθιστόρημα που θα μπορούσε να θεωρηθεί μηδενιστικό απογειώνεται.

Η Τζέννυ Ντάουναμ δε φοβάται να εκφραστεί ελεύθερα διά στόματος της ηρωίδας της, με τρόπο βαθιά ευαίσθητο και ειλικρινή. Το χρονικό της κατάρρευσης της Τέσσα έχει την αμεσότητα ενός προσωπικού ημερολογίου, που περισσότερο το νιώθεις παρά το διαβάζεις. Παρόλο που οι εσωτερικοί μονόλογοι βγάζουν μια ανείπωτη δύναμη, ορισμένες από τις δραματικότερες σκηνές του βιβλίου έχουν να κάνουν με τους φίλους και τους συγγενείς της Τέσσα, όπως οι προσπάθειες του πατέρα της να παραμείνει δυνατός, παρά τη θλίψη του, η αγάπη του συντρόφου της μέχρι το τέλος, η ανικανότητα του μικρού της αδερφού να δεχτεί την πραγματικότητα. Η γραφή της Ντάουναμ σοκάρει με την αμεσότητά της, καθώς δεν προσπαθεί να διευκολύνει τον αναγνώστη με ωραιοποιήσεις. Έτσι, πετυχαίνει να αναδείξει μια μεγάλη γκάμα συναισθημάτων που οδηγούν στην κάθαρση.

Ένα συγκλονιστικό μυθιστόρημα για όλες τις ηλικίες από μια πρωτοεμφανιζόμενη και πολλά υποσχόμενη συγγραφέα.

Μετάφραση:Χαρά Γιαννακοπούλου

Σελ.:352

Σχήμα:14Χ21

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα:

Η Τζέννυ Ντάουναμ σπούδασε υποκριτική και εργάστηκε στο εναλλακτικό θέατρο. Ζει στο Λονδίνο. Το Λίγο πριν πεθάνω είναι το πρώτο της βιβλίο και έχει εισπράξει αναρίθμητες θετικές κριτικές στην Αγγλία, στην Αμερική και στην Αυστραλία. Τα δικαιώματά του για μετάφραση έχουν πουληθεί σε 21 χώρες.

To μυθιστόρημα κέρδισε το βρετανικό βραβείο Branford Boase Award, το οποίο απονέμεται στον καλύτερο πρωτοεμφανιζόμενο συγγραφέα.

«New York Times»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗΝ ΤΖΕΝΝΥ ΝΤΑΟΥΝΑΜ

Το θέμα του πρώτου μυθιστορήματος της Τζέννυ Ντάουναμ ανακοινώνεται ήδη στον τίτλο του: Λίγο πριν πεθάνω Η αφηγήτρια, η δεκαεξάχρονη Τέσσα, έχει μόλις πληροφορηθεί ότι της μένουν μόνο λίγοι μήνες ζωής, εξαιτίας της λευχαιμίας που την ταλαιπωρεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Και τώρα; Αποφασίζει, λοιπόν, να φτιάξει μια λίστα με δέκα πράγματα που θέλει να κάνει στο χρόνο που της απομένει και καλεί σε βοήθεια τη φευγάτη και αναξιόπιστη φίλη της, Ζόυ. Στην κριτική του, ο Τζον Μπέρναμ Σουάρτζ αποκαλεί το μυθιστόρημα «αξέχαστο» και μιλάει για «αιχμηρή εσωτερική ποίηση».

Η κυρία Ντάουναμ απάντησε σε μερικές ερωτήσεις που της κάναμε μέσω e-mail

Ε: Στο βιογραφικό σας στο Λίγο πριν πεθάνω δεν αναφέρετε πολλά προσωπικά στοιχεία – πέρα από το ότι ζείτε στο Λονδίνο και ότι ασχοληθήκατε με το θέατρο. Πώς αποφασίσατε να γράψετε ένα μυθιστόρημα για νέους και μάλιστα με τόσο απαιτητικό θέμα;

Α: Ως ηθοποιός εργάστηκα επί εφτά χρόνια σε έναν τοπικό θίασο στο Λονδίνο. Χρησιμοποιούσαμε διάφορες τεχνικές αυτοσχεδιασμού προκειμένου να παρουσιάσουμε ιστορίες σε νέους ανθρώπους που οι συνθήκες διαβίωσής τους δεν τους επέτρεπαν πρόσβαση σε θεάματα – νέοι σε φυλακές, νοσοκομεία, αναμορφωτήρια, εργατικές κατοικίες. Πέρασα πολλά χρόνια βάζοντας τον εαυτό μου σε φανταστικές καταστάσεις και παίζοντας διάφορους χαρακτήρες που δεν είχαν τίποτα κοινό με εμένα.

Όταν γεννήθηκε το δεύτερο παιδί μου, εγκατέλειψα την υποκριτική – με δύο παιδιά δεν ήταν εύκολα πια τα πράγματα. Πάντα έγραφα, αλλά το πήρα ακόμη πιο ζεστά όταν το γράψιμο έγινε η μόνη δημιουργική μου διέξοδος.

Χρησιμοποίησα όλες τις τεχνικές που έχω μάθει από την υποκριτική. Ακόμη αυτό κάνω. Κρατάω σημειώσεις για τους χαρακτήρες μου, σαν να πρόκειται να τους υποδυθώ στη σκηνή – τα αγαπημένα τους φαγητά, τις ελπίδες και τους φόβους τους. Μπορεί να μην μπουν όλα στο βιβλίο, αλλά έτσι τους γνωρίζω εγώ καλύτερα.

Ήθελα να απευθυνθώ σε εφήβους και να γράψω για χαρακτήρες που είναι στην εφηβεία, γιατί βρίσκονται στα πρόθυρα της ενηλικίωσης και αυτό είναι κάτι που βρίσκω ενδιαφέρον. Δεν ήξερα ότι η Τέσσα ήταν ετοιμοθάνατη όταν ξεκίνησα να γράφω γι’ αυτήν. Είχα απλώς μια ιδέα για δύο φίλες που ήταν πολύ διαφορετικές η μια από την άλλη και ξεκίνησα με τις φωνές τους. Ύστερα από μερικές βδομάδες, η Τέσσα αρρώστησε. Ήξερα πως αν η αρρώστια της την οδηγούσε στο θάνατο, τότε η αφήγηση θα γινόταν πιο ζωντανή, αλλά ήξερα επίσης πως θα έχανα αρκετή από την ένταση γιατί οι αναγνώστες θα ήξεραν από την αρχή πώς θα τέλειωνε το μυθιστόρημα. Οπότε ήταν πρόκληση για μένα να βρω έναν τρόπο να γίνει ενδιαφέρον το βιβλίο τη στιγμή που όλοι θα γνώριζαν το τέλος. Έτσι γεννήθηκε η λίστα της πρωταγωνίστριας.

Ε: Στα μυθιστορήματα που γράφονται σε πρώτο πρόσωπο, υπάρχει πάντα και μια προσωπική ιστορία κρυμμένη στο βάθος, αλλά σύμφωνα με τον εκδότη σας, οι λεπτομέρειες σχετικά με την ασθένεια της Τέσσα και τις θεραπείες που ακολούθησε προήλθαν από προσωπική σας έρευνα. Πώς καταφέρατε να περιγράψετε τόσο αποτελεσματικά την εμπειρία όπως τη βιώνει ένας καρκινοπαθής;

Α: Όσο βρισκόμουν στη διαδικασία του γραψίματος, κρατούσα ημερολόγιο για την Τέσσα και κάθε πρωί έγραφα τι της είχε συμβεί την προηγούμενη μέρα. Η Τέσσα διάβαζε εφημερίδα και έβλεπε ειδήσεις. Πήγαινε βόλτες. Άρχισα να βλέπω πράγματα μέσα από τα μάτια της, γιατί ήξερα πως έπρεπε εγώ να κρατάω το προσωπικό της ημερολόγιο αργότερα. Πέρασα ώρες ολόκληρες προσπαθώντας να φανταστώ πώς θα ένιωθα αν ήμουν στη θέση της.

Διάβασα πολλά βιβλία για τον καρκίνο, συνεργάστηκα με νοσοκόμες για να είναι ακριβείς οι πληροφορίες που θα έδινα, αλλά ποτέ δε σκέφτηκα να φτιάξω μια ιστορία που θα περιστρέφεται γύρω από γιατρούς και νοσοκομεία. Η Τέσσα ήταν τέσσερα χρόνια άρρωστη και της είπαν πως δε θα γίνει καλά. Το ξέρει ότι θα πεθάνει. Ζει γνωρίζοντας την κατάστασή της. Ήθελα να βάλω τον αναγνώστη μέσα στο σώμα της (με τη χρήση του πρώτου προσώπου και του ενεστώτα) ελπίζοντας σε μια ρεαλιστική και συναισθηματική αντίδραση. Αν το σώμα της Τέσσα είναι αυτό που διηγείται – αν ο αναγνώστης βιώνει μαζί της μια αιμορραγία ή μια οσφυονωτιαία παρακέντηση– τότε ο αναγνώστης βρίσκεται σε στενότερη επαφή με το άτομο που υποφέρει. Ήθελα να πετύχω κάποιου είδους αμεσότητα ανάμεσα στην κατάρρευση του σώματος και στα λόγια που χρησιμοποιεί η Τέσσα για να περιγράψει τα όσα της συμβαίνουν.

Ε: Πολλά μυθιστορήματα πραγματεύονται το θάνατο ενός παιδιού, αλλά λίγα επιχειρούν αφήγηση από την πλευρά ενός ετοιμοθάνατου. Υπήρξαν κάποια λογοτεχνικά έργα που σας ενέπνευσαν ή σας επηρέασαν στο χειρισμό και στην έκβαση της ιστορίας σας;

Α: Μεγάλη έμπνευση αποτέλεσε το Illness as Metaphor της Susan Sontag, όπως και το Intoxicated by my Illness του Anatole Broyard και το Love’s Work της Gillian Rose. Διαβάζω πολλή ποίηση που έχει να κάνει με θέματα πένθους και απώλειας, ενώ η συλλογή ποιημάτων All of Us του Raymond Carver με έχει επηρεάσει πολύ.

Ε: Φαντάζομαι θα συναντήσατε κάποιο δισταγμό εκ μέρους ορισμένων εκδοτών. Είναι αλήθεια αυτό; Και πώς αντιδρούν στο βιβλίο σας οι νέοι αναγνώστες;

Α: Η αλήθεια είναι πως όχι, δε συνάντησα διστακτικότητα. Ο David Fickling μου έκανε αρχική προσφορά μόλις μια βδομάδα αφότου είχα τελειώσει το βιβλίο. Και μέσα σε λιγότερο από 24 ώρες, το βιβλίο είχε ήδη πουληθεί στην Ολλανδία. Μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες τα δικαιώματα είχαν ήδη πουληθεί για μετάφραση σε δέκα γλώσσες.

Το βιβλίο βρίσκεται στα ράφια των βρετανικών βιβλιοπωλείων από τις 5 Ιουλίου και, μέχρι στιγμής, οι κριτικές και οι αντιδράσεις των αναγνωστών είναι πολύ θετικές. Έχω λάβει γράμματα και e-mails και χαίρομαι να ακούω τη γνώμη των αναγνωστών για το βιβλίο. Μια κοπέλα, μάλιστα, μου είπε πως τώρα φοβάται πολύ λιγότερο το θάνατο. Έμεινα άφωνη από την αντίδρασή της.

Ε: Εσείς διαβάζατε βιβλία για νέους όταν ήσασταν στην εφηβεία. Είχατε κάποιον αγαπημένο συγγραφέα;

Α: Ως παιδί, μου άρεσε να καταβροχθίζω κυριολεκτικά βιβλία ποίησης, μύθους και παραμύθια (Άντερσεν, Γκριμ) και ιστορίες από τις Χίλιες και μία νύχτες και την Αρχαία Ελλάδα. Λατρεύω την Ann Holm (I Am David) και το Robert C. O’Brien (Z for Zachariah) – η πρώτη φορά που συνειδητοποίησα το πόσο μπορούσαν να με ταξιδέψουν οι λέξεις.

Ε: Ετοιμάζετε κάτι καινούριο τώρα;

Α: Έχω ήδη ξεκινήσει το επόμενο βιβλίο μου. Έχω βρει τον τόπο, το χαρακτήρα και την κατάσταση που θα πραγματευτώ. Νομίζω πως θα απευθύνεται πάλι σε νεανικό κοινό, αν και δεν είμαι σίγουρη πού θα με οδηγήσει τελικά. Δε μου αρέσει να το γνωρίζω από την αρχή. Ποτέ δεν κάνω πλάνο σχετικά με τη δομή. Μου αρέσει ο αιφνιδιασμός. Είμαι αρκετά πειθαρχημένη και κάθομαι κάθε μέρα στο γραφείο μου να γράψω. Τα περισσότερα πάνε στο καλάθι των αχρήστων, αλλά ανακαλύπτω πως επιστρέφω συνέχεια σε κάποια συγκεκριμένα πράγματα που με απασχολούν και αργά ή γρήγορα αρχίζω να διακρίνω προς τα πού με πηγαίνει το βιβλίο.

Σχόλια για το βιβλίο:

[…] Σκληρή, αλλά συνάμα τρυφερή, γεμάτη οργή και διόλου παραιτημένη, η Τέσσα είναι μια συγκλονιστική ηρωίδα, που σε συναρπάζει. Στην κάθε του σελίδα, και καθώς η αγάπη νικάει πρόσκαιρα την αρρώστια, το συγκινητικό αυτό μυθιστόρημα σε καθηλώνει. Το να γράφεις για ετοιμοθάνατα παιδιά φαντάζει ώρες ώρες εύκολος στόχος αν θέλεις να πετύχεις ένα στιγμιαίο συγκινησιακό αποτέλεσμα, κάτι που όμως δε συμβαίνει στο συγκεκριμένο βιβλίο. […]

Independent

Όταν διαβάζετε το Λίγο πριν πεθάνω, ξέρετε πώς θα τελειώσει – άλλωστε το λέει και ο τίτλος. Όμως, όσο η δεκαεξάχρονη Τέσσα πλησιάζει προς το θάνατο, μάταια θα προσπαθείτε να νικήσετε το αναπόφευκτο.[…] Η αντιδραστική συμπεριφορά της πυροδοτείται από μια ακατανίκητη ανάγκη – το γεγονός ότι δεν έχει και τίποτα να χάσει τελικά: «Ώστε θα συμβεί στ’ αλήθεια... Ποτέ δε θα πάω για σπουδές, ούτε θα δουλέψω. Δε θα ταξιδέψω, δε θα βγάλω χρήματα, δε θα οδηγήσω αυτοκίνητο, δε θα ερωτευτώ…»

Ένα συγκινητικό μυθιστόρημα που δεν καταφεύγει σε φτηνούς συναισθηματισμούς και, ενώ γράφτηκε για εφήβους, είναι ένα βιβλίο που απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες.

Financial Times

Η εμπειρία της ηρωίδας φαντάζει τόσο απτή, που ο αναγνώστης οδηγείται να πιστέψει πως θα βρει μια ξεκάθαρη εικόνα του θανάτου στις τελευταίες σελίδες. Η καθαρότητα στη γλώσσα κάνει την τόσο επώδυνη διαδρομή πιο υποφερτή, γλυκιά και ονειρική.

Kirkus Review

Η μεγάλη αποκάλυψη του Λίγο πριν πεθάνω δεν είναι άλλη από το γεγονός ότι απευθύνεται σε «νεανικό κοινό», μόνο και μόνο επειδή οι αναγνώστες στην ηλικία της Τέσσα είναι πιθανότατα το πιο κατάλληλο κοινό για μια αληθινή ιστορία περί ζωής και θανάτου. Όμως δε με νοιάζει τι ηλικία έχετε. Αυτό το βιβλίο θα σας καθηλώσει.

New York Times